Topic outline
-
-
12 giờ đêm, hai thầy trò Ken về đến gần cầu Sài Gòn. Ken nhìn thành phố với ánh đèn và những con đường thân quen làm anh chạnh lòng. Đã hơn một tháng qua, kể từ khi rời xa Sài Gòn, giờ Ken quay về với tâm thế khác, suy nghĩ khác và trở thành một người hoàn toàn khác.
Ken đã trao đổi kế hoạch với thầy Son là anh sẽ về để thay đổi và sống một cuộc sống mới. Trước mắt, Ken sẽ gặp mẹ, cha, và em gái để xin tha thứ cho những lỗi lầm đã qua. Sau đó, anh sẽ lên trường xin tiếp tục việc học và quay về với nhóm 3C.
Lúc trên đường về Sài Gòn, Ken đã âm thầm sáng tác một bài hát. Anh muốn hát tặng tiến sĩ Son để tri ân ông, vì ông chính là người đã tái sinh anh.
Khi xe đến cầu Sài Gòn, đường khá vắng vẻ. Tiến sĩ Son cố ý đi qua hết cây cầu rồi tấp vào lề bên phải dưới chân cầu. Ông nói:
-
“Chúng ta hãy đi dạo trên cầu Sài Gòn một chút để thư giãn nhé con trai. Thầy muốn chia sẻ cho con bài học cuối trước khi về nhà”.
Gió từ sông thổi lên mát rượi, mang theo chút hơi nước có mùi hơi nồng của chất thải thành phố và thoang thoảng mùi cỏ cây từ những bờ bãi xa xa. Trên cầu, những ngọn đèn đường vàng vọt thắp sáng lối đi. Thỉnh thoảng có một chiếc xe máy phóng qua, cắt ngang màn đêm tĩnh lặng. Âm thanh vang vọng rồi nhanh chóng tan biến, để lại không gian yên bình như chưa từng bị khuấy động. Thành phố nằm đó, nghỉ ngơi sau một ngày bận rộn. Không khí mát mẻ, dễ chịu, mang lại cảm giác thư thái, thoát ly hoàn toàn khỏi nhịp sống hối hả của ban ngày.
“Con muốn hát tặng thầy một bài hát trước khi quay về làm lại từ đầu và đối diện với thực tế cuộc sống”. – Ken mở lời trước, giọng đầy cảm xúc.
“Ồ, hay quá! Con đã viết bài này khi nào?” – Tiến sĩ Son hỏi.
-
“Dạ, con đã ấp ủ từ lúc đi xuyên Việt cùng thầy. Và hai ngày qua con đã quyết định viết khi về đến Sài Gòn. Con đặt tên bài hát này là: Ngày mai không bao giờ chết. Nội dung bài hát chính là việc thầy đã giúp con thay đổi và tìm lại con đường đúng đắn trong cuộc sống”.
Ken vừa nói vừa khoanh tay trước ngực và nhẹ nhàng cúi xuống trước tiến sĩ Son như thể hiện lòng biết ơn đối với ông.
“Ok, con hát đi, thầy nghe đây!” – Tiến sĩ Son xúc động nói.
“Thầy đợi con chút”. Nói rồi, Ken vụt chạy về phía chiếc xe đậu ở dưới chân cầu. Anh mở thùng sau chiếc Ford Raptor, lấy cây đàn của thầy Son mang theo và vội chạy thật nhanh lên chỗ ông đang đứng. Anh sợ thầy phải chờ lâu.
Đến nơi, Ken thở hồng hộc. Mặt anh tươi cười nhìn tiến sĩ Son. Nhìn cậu học trò, ông cũng thấy lòng có cảm giác thân thương khó tả. Ken tháo cây đàn đeo trên lưng xuống. Anh gảy gảy vài cái để so dây. Khi cảm thấy đã ổn, Ken nói:
“Con hát nhé”.
Tiến sĩ Son tươi cười gật đầu.
(Ken hát phần lời chính đoạn 1 theo điệu Rap)
“Dậy từ bóng tối, đôi mắt hoe lệ
Nhìn lại quá khứ, đau buồn lắm tôi ơi.
Từng là cơn gió, cuốn theo vô thức Lạc vào đêm dài, sương khói và những ray rứt.
(Đoạn điệp khúc – R&B)
Nhưng giờ tôi đã thấy, ánh sáng dẫn lối
Trong tim này vẫn ấm áp, một động lực thôi thúc.
Tôi sẽ không ngừng bước, dẫu phong ba bão táp,
Tôi đã thấy đường về, trong ánh sáng của bình minh.
-
(Ken hát phần lời chính đoạn 2 theo điệu Rap)
Một thời hoang dại, cuộc đời như mê trận,
Những cơn say nắng, dẫn lối vào đường cùng.
Nhưng trong tôi đã tỉnh, không muốn đắm chìm,
Quyết tâm thay đổi, gạt bỏ quá khứ u tối.(Đoạn điệp khúc – R&B)
Nhưng giờ tôi đã thấy, ánh sáng dẫn lối,
Trong tim này vẫn ấm áp, một tình yêu thôi thúc.
Tôi sẽ không ngừng bước, dẫu phong ba bão táp,
Tôi đã thấy đường về, trong ánh sáng của bình minh.(Đoạn chuyển đổi – R&B)
Và khi màn đêm buông, không lạc lối không sợ hãi
Giờ đây tôi đã mạnh mẽ, như sóng vỗ bờ mãi.
Từng bước tôi đi, rọi sáng bước chân ai,
Thay đổi không chỉ cho mình, mà còn cho tương lai.(Đoạn điệp khúc – R&B)
Nhưng giờ tôi đã thấy, ánh sáng dẫn lối
Trong tim này vẫn ấm áp, một tình yêu thôi thúc.
Tôi sẽ không ngừng bước, dẫu phong ba bão táp
Tôi đã thấy đường về, trong ánh sáng của bình minh.(Đoạn nhạc kết thúc Outro Rap)
Ánh sáng kia không xa, chỉ cần em cùng tôi,
Cùng nhau ta đi qua, bình minh lại bắt đầu,
Tôi đã thay đổi, từ tối tăm đến ngày mới,
Cuộc đời này là của mình, giờ đây tôi đã sẵn sàng đi tới”
-
“Hay lắm con trai. Ca từ rất ý nghĩa. Thầy rất thích hai câu cuối ‘Tôi đã thay đổi, từ tối tăm đến ngày mới; Cuộc đời này là của mình, giờ đây tôi đã sẵn sàng đi tới’. Thầy muốn con hát lại cho thầy nghe bài này sau khi con đã thật sự thay đổi và thành công, được không?” – Tiến sĩ Son nói như thể ông chắc chắn rằng Ken sẽ làm được.
“Con hứa trong 4 năm nữa, con sẽ hát lại bài hát này tặng thầy”.
Giọng nói Ken hùng hồn quyết tâm như dòng nước lớn đang xuôi chảy mạnh mẽ dưới dòng sông, cuốn đi những sai lầm của anh trong quá khứ.
“Tốt lắm con trai! Nhưng hãy nhớ, khi quyết định làm bất cứ gì, hãy lên kế hoạch rõ ràng và có mốc thời gian cũng như con số cụ thể nhé”. – Thầy Son nói, ánh mắt nhân từ nhìn cậu học trò. Rồi ông nghiêm túc hỏi Ken: “Giờ thầy muốn hỏi con điều này! Nếu cho con lựa chọn một từ quan trọng nhất đối với cuộc đời mình, đó là từ gì?”
Ken suy nghĩ hồi lâu. Rồi anh nói: ”Hai từ được không thầy?”
“Hai từ? Con nói thầy nghe thử xem”.
“Đó là ‘gia đình’ ạ”. – Giọng anh nói nhỏ nhẹ nhưng đầy cảm xúc.
“Tại sao?” – Tiến sĩ Son hỏi.
“Vì gia đình là lẽ sống của đời con. Mẹ con, cha con, em gái con. Tất cả những người con yêu thương. Kể cả thầy. Thầy cũng là gia đình của con. Con sẽ cố gắng sống thật tốt để không phụ lòng mọi người”. – Ken nói và nắm chặt tay.
“Ừ. Như vậy là tốt. Đối với hai từ quan trọng nhất trong cuộc đời mỗi người, thầy đồng tình với con. Nhưng nếu là một từ thì con biết đó là từ gì không?”
Ken bối rỗi gãi đầu, anh thực sự nghĩ không ra.
-
Thấy Ken có vẻ bí, tiến sĩ Son nhẹ nhàng nói: “Ken, từ quan trọng nhất của đời con chính là Ken – tên của con. Từ khi sinh ra, cha mẹ con đã đặt tên con là Ken, đó chắc chắn là cái tên mà họ thích nhất, là sự kỳ vọng lớn lao của họ, và nó cũng có ý nghĩa nhất đối với họ cũng như đối với con. Tên của mỗi người không chỉ là một nhân hiệu cơ bản mà còn là một phần tất yếu của bản sắc cá nhân. Cái tên đi theo chúng ta suốt đời, là biểu tượng gắn liền với danh dự, phẩm chất và uy tín của mỗi người.
Trong văn hóa mỗi dân tộc, việc đặt tên cho con cái thường tuân theo những truyền thống và niềm tin sâu sắc. Tên có thể phản ánh nguồn gốc gia đình, sự kiện lịch sử hoặc mong muốn về tính cách và tương lai của đứa trẻ. Điều này cho thấy tên không chỉ là một thể hiện của bản sắc cá nhân mà còn là một mối liên kết với lịch sử và truyền thống của cộng đồng.
Về mặt khoa học, nghiên cứu chỉ ra rằng cái tên có thể ảnh hưởng đến cách một người được nhìn nhận trong môi trường giáo dục và nghề nghiệp. Ví dụ, khi đi học, nếu tên của con khiến bạn bè liên tưởng đến một ý nghĩa gì đó và họ có thể lôi nó ra để chọc ghẹo, thì việc này có thể ảnh hưởng đến tâm lý và thành tích học tập của con. Đối với nghề nghiệp, cái tên có thể tạo ra những kỳ vọng nhất định và thậm chí ảnh hưởng đến cơ hội thành công của một cá nhân. Đó cũng là lý do vì sao rất nhiều nghệ sĩ, ca sĩ, trước kia có thể không nổi danh, nhưng sau khi họ đổi tên hoặc lấy một nghệ danh nào đó thì lại nổi như cồn. Lịch sử có đầy rẫy những người như vậy. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc lựa chọn tên và cũng là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của nó.
Để thực sự nâng tầm cái tên của mình, mỗi người cần phải không ngừng nỗ lực, không chỉ trong công việc mà còn trong cách ứng xử và quan hệ với người khác. Mỗi hành động, mỗi lựa chọn đều góp phần vào việc xây dựng hình ảnh và thương hiệu cá nhân mà tên của chúng ta đại diện. Điều này đòi hỏi sự kiên trì,
-
trách nhiệm, và trên hết, là sự tự giác trong việc định hình và bảo vệ danh tiếng của bản thân.
Như vậy, cái tên không chỉ đơn giản là một phương tiện để nhận diện một cá nhân trong xã hội mà còn là một cam kết, một lời hứa với bản thân và với thế giới xung quanh. Sống sao cho xứng đáng với cái tên và danh dự của mình”.
Ken chăm chú lắng nghe. Anh không ngờ ẩn sau một cái tên lại có những ý nghĩa như vậy. Anh nói:
“Trời, thực sự con tưởng cái tên chỉ đơn giản là để gọi chứ, hóa ra nó lại có ý nghĩa sâu sắc đến thế. Con cảm ơn thầy vì đã chỉ ra cho con thấy được điều này. Từ nay về sau, con nhất định sẽ có trách nhiệm với nó và không làm thầy hay những người con yêu quý phải thất vọng nữa. Con hứa!”
“Tốt lắm. Nhưng vẫn còn 3 từ nữa thầy muốn con thuộc nằm lòng”.
“3 từ gì vậy ạ?” – Ken tỏ vẻ ngạc nhiên.
“Tên là từ quan trọng nhất. Ngoài ra còn 3 từ nữa đó là: Please (làm ơn, vui lòng), Sorry (xin lỗi, rất tiếc) và Thanks (cảm ơn)”. – Tiến sĩ Son nói. “Ồ, ba từ này thì con biết và vẫn thường sử dụng hằng ngày”.
“Ừ. Thầy biết, nhưng ý của thầy ‘thuộc nằm lòng’ ở đây là phải hiểu hết ý nghĩa của nó. Quả thật gần như ai cũng biết những từ này, thậm chí kể cả những người không học tiếng Anh, nhưng không phải ai cũng biết biết ý nghĩa sâu xa của nó là gì”. – Thầy Son nói giọng trầm xuống.
“Vậy, ý nghĩa sâu xa của nó là gì ạ?” – Ken thắc mắc.
“Từ please, là vui lòng, làm ơn, nhưng ý nghĩa của nó ở đây chính là sự lễ phép, tử tế và lịch sự. Tức là khi cần nhờ vả ai đó, chúng ta phải luôn có một thái độ lịch sự và khiêm nhường, kể cả
-
đối với bạn bè hay những người thân thiết trong gia đình. Và khi con sử dụng từ này, người nghe sẽ thấy được thành ý và sự khiêm nhường của con và sẽ phản hồi tích cực hơn nhiều.
Ở nhiều nước phương Tây, việc sử dụng từ please là dấu hiệu được giáo dục tốt và là một phần không thể thiếu trong giao tiếp hằng ngày. Ở văn hóa phương Đông, người ta ít sử dụng từ này nhưng sự lịch sự và tôn trọng vẫn được thể hiện qua các hình thức khác nhau trong giao tiếp.
Tóm lại please không chỉ đơn thuần là một từ ngữ lịch sự mà còn mang theo nhiều giá trị văn hóa, xã hội và đạo đức quan trọng”.
Thầy Son dừng lại nhìn Ken mỉm cười. Ông nói thêm:
“Đôi khi chúng ta quên nói từ vui lòng hay làm ơn khi nhờ ai đó làm điều gì cho mình. Thí dụ khi con nói với bạn bè: ‘Lấy cho mình quyển sách’ và ‘Làm ơn lấy cho mình quyển sách!’ thì câu nào làm người nghe cảm thấy thoải mái và vui vẻ thực hiện hơn?”
Ánh mắt Ken sáng lên. Anh gật gù như đã hiểu ra ý nghĩa của lời thầy. Và mặc dù Ken không trả lời nhưng tiến sĩ Son cũng biết anh đã lựa chọn câu nói nào.
“Còn từ sorry thì sao, thưa thầy?” – Ken quan tâm hỏi tiếp.
Thầy Son suy nghĩ vài giây rồi cất tiếng:
“Sorry được sử dụng để xin lỗi khi người nói cảm thấy mình đã gây ra lỗi lầm. Nhưng khi sử dụng từ này, con phải luôn nhớ tỏ ra thành tâm, chứ không phải nói xin lỗi một cách qua loa cho có. Điều đó sẽ giúp làm dịu tình huống căng thẳng và thể hiện sự thấu hiểu cũng như tôn trọng cảm xúc của người khác, giúp duy trì mối quan hệ giao tiếp tích cực.
Việc chân thành xin lỗi khi làm sai cho thấy người đó có trách nhiệm với hành động của mình và sẵn sàng sửa sai.
Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay, rất nhiều người không đủ can đảm để nhận sai hay nói lời xin lỗi.
-
Trong nhiều nền văn hóa phương Tây, việc xin lỗi là một phần quan trọng của giao tiếp hằng ngày, thể hiện sự tôn trọng và phép lịch sự, tạo ra môi trường giao tiếp hòa bình và tôn trọng lẫn nhau. Lời xin lỗi còn có vai trò quan trọng trong việc giải quyết xung đột và hàn gắn các mối quan hệ bị tổn thương. Thậm chí nó còn thể hiện cả lòng nhân ái khi con nhận cả những lỗi lầm không thuộc về mình.
Tóm lại, xin lỗi không chỉ là một từ ngữ đơn thuần mà còn mang nhiều giá trị văn hóa, xã hội và đạo đức quan trọng trong giao tiếp hằng ngày, giúp duy trì và phát triển các mối quan hệ tích cực và lành mạnh”.
“Ồ. Giờ thì con đã hiểu ý nghĩa sâu ra của từ này. Vậy còn từ thanks thì sao ạ?”
Thầy Son cười và nói: “Theo con thì là gì?” “Dạ, con nghĩ từ này mang nhiều ý nghĩa tích cực và quan trọng ở nhiều góc độ. Việc nói cảm ơn trong giao tiếp hằng ngày giúp thể hiện sự lịch sự và tôn trọng đối với người khác, tạo ra môi trường giao tiếp thân thiện và dễ chịu. Lời cảm ơn giúp kết nối, tạo dựng và củng cố các mối quan hệ tích cực với bạn bè, đồng nghiệp và những người xung quanh”.
“Ừm. Khá lắm. Vậy con có thường nói lời cảm ơn với cha, mẹ con không?” – Thầy Son hỏi.
Nghe tiến sĩ Son nói, Ken sững lại, lòng trĩu nặng khi những kỷ niệm chợt ùa về như thước phim quay chậm. Anh nhớ đến những lần mẹ thức khuya dậy sớm lo từng bữa cơm, từng viên thuốc mỗi khi anh ốm; nhớ đến đôi bàn tay chai sần của cha, người đã làm lụng vất vả để nuôi anh khôn lớn. Từ trước đến giờ, anh vẫn xem những điều ấy như lẽ tự nhiên, như một phần tất yếu trong cuộc sống của mình mà chưa từng nói lời cảm ơn.
Ken bỗng thấy mắt cay cay, tự hỏi tại sao những người đã dành cho mình nhiều tình yêu và hy sinh nhất lại là những người anh
-
ít nói lời cảm ơn nhất. Trái tim Ken nhói lên vì nhận ra khoảng trống trong lòng mình – một khoảng trống của sự biết ơn chưa bao giờ được bày tỏ. Anh tự nhủ từ nay sẽ thay đổi, sẽ không để những tình cảm ấy chỉ nằm lặng im trong suy nghĩ mà sẽ thể hiện bằng lời nói, bằng hành động, để cha mẹ biết rằng anh trân trọng và biết ơn họ vô cùng.
Thấy Ken im lặng. Tiến sĩ Son như đã hiểu được lòng chàng trai trẻ. Ông dừng lại một chút rồi chậm rãi nói tiếp:
“Cảm ơn là hai tiếng vô cùng đơn giản, nhưng một số người lại hiếm khi sử dụng nó, đặc biệt là với cha mẹ, người thân của mình. Một phần là vì họ cho rằng thân thiết quá thì không cần nói chuyện ơn nghĩa, một phần có thể là do văn hóa, nhưng phần còn lại là vô ơn thật sự. Và cả ba yếu tố đó có thể dẫn đến việc đánh mất một mối quan hệ tốt đẹp hoặc làm cho nó dần xấu đi. Việc cảm ơn cha, mẹ, hay người thân giúp tăng cường sự gắn kết và tình cảm trong gia đình. Lòng biết ơn là một giá trị đạo đức
-
quan trọng, giúp con phát triển toàn diện và sống một cuộc sống hạnh phúc, có ý nghĩa”.
Nói xong, tiến sĩ Son dừng lại.
Đột nhiên Ken quỳ gối xuống trước ông, nước mắt rưng rưng nói:
“Con cảm ơn thầy rất nhiều vì đã cứu vớt và giúp con quay về cuộc đời này. Không những thế, thầy còn dạy con rất nhiều điều hay lẽ phải mà từ trước đến giờ con không biết và không nhận ra. Con thực sự không biết nói gì hơn ngoài thật tâm quỳ xuống đây để xin thầy nhận của con một lạy. Con xin hứa từ đây về sau sẽ nỗ lực hết mình để không phụ sự kỳ vọng của thầy cũng như mọi người”. Nói rồi Ken dứt khoát rập dầu trước tiến sĩ Son.
Thấy vậy, tiến sĩ Son vội đỡ Ken đứng dậy và vỗ vào vai anh. Ông mỉm cười nhân hậu nói:
“Được rồi. Thầy chấp nhận tâm ý của con. Nhưng khi về đến nhà, hãy nói từ xin lỗi và cảm ơn cha mẹ con nhé!”.
Lúc hai thầy trò chuẩn bị ra về thì đột nhiên có một chiếc xe máy chạy tới, tấp vào lề giữa cầu, cách hai thầy trò khoảng hơn mười bước chân rồi thắng lại. Một người đàn ông trong đồng phục màu xanh, trông có vẻ là một công nhân, đá chân chống rồi bước xuống xe, sau đó tiến tới phía thành cầu, ánh mắt thất thần. Trông anh ta khoảng độ bốn mươi. Người đàn ông đứng lặng đi một lát như đang suy nghĩ gì đó, đôi vai hơi run rẩy, rồi bỗng nhiên anh ta bắt đầu leo lên thành cầu. Hành động kỳ lạ của anh ta gây chú ý cho hai thầy trò. Dường như anh ta đang định nhảy xuống dòng nước sâu thẳm bên dưới. Ken và tiến sĩ Son bất chợt hoảng hồn quay ra nhìn nhau, rồi không ai bảo ai, nhanh như chớp, cả hai người vội lao về phía anh ta. Ken hét lên:
“Không! Đừng nhảy! Dừng lại đi...”
-
Người đàn ông như không nghe thấy Ken nói gì. Anh ta cứ thế bước qua thành cầu và quyết định gieo mình xuống sông tự vẫn.
Đúng lúc ấy, Ken đã kịp lao đến chụp lấy chân còn lại của anh ta. Tiến sĩ Son cũng tiến đến sát bên cùng Ken kéo chân anh ta lại, giữ chặt để anh ta không rơi xuống. Người đàn ông vùng vẫy, cố gắng thoát ra khỏi tay hai thầy trò.
“Buông tôi ra! Để tôi chết đi!” – Giọng anh ta lạc đi, vừa nghẹn ngào vừa hoảng loạn.
“Không! Anh không thể làm như vậy!” – Ken thở gấp, cố giữ chặt hơn. “Anh nghĩ làm vậy là giải thoát sao? Anh không thể bỏ lại tất cả như thế!”
“Buông tôi ra! Tôi muốn chết, tôi không muốn sống nữa, buông ra!” – Người đàn ông vừa la hét vừa cố gắng giãy giụa.
Tiến sĩ Son, giọng đầy lo lắng nói: “Anh bình tĩnh lại đi! Có gì khó khăn, chúng tôi có thể giúp. Chuyện gì cũng có cách giải quyết mà!”
Người đàn ông nói với giọng run rẩy: “Buông tôi ra. Không liên quan tới mấy người... buông ra!”
“Đúng đó, chuyện gì cũng có cách giải quyết. Anh đừng làm vậy”. – Ken cũng lên tiếng, giọng anh trở nên gấp gáp. Ken cố thuyết phục anh ta: “Em hiểu cảm giác của anh lúc này, tin em đi, cái chết không giải quyết được vấn đề mà thậm chí còn làm mọi chuyện trở nên tồi tệ hơn. Anh có nghĩ đến gia đình, vợ con của anh không?”
Nghe Ken hỏi vậy, tự nhiên anh ta sững lại, cơ thể mềm dần và không còn cố vùng vẫy nữa. Nắm lấy cơ hội, thầy trò Ken vội dùng hết sức lực từ từ kéo anh ta lên. Trong vòng tay của họ, anh ta khóc nức nở, mặt mày nhăn nhó đầy đau khổ. Tiếng thở hổn hển khi nói của anh ta phả ra hơi men nồng nặng. Có lẽ anh ta đã uống trước khi quyết định tự tử.
-
“Tôi không chịu nổi nữa rồi... cuộc sống này... tất cả đều đã sụp đổ...” – Anh ta nấc lên từng hồi, giọng khản đặc.
Tiến sĩ Son lúc này đã yên tâm hơn. Ông hỏi: “Được rồi, được rồi, giờ thì hãy nói cho tôi biết, tại sao anh lại phải hành động như vậy hả?”
“Cháu... cháu không còn gì cả. Cháu đã mất mọi thứ rồi, nhà cửa, tiền bạc, gia đình, công việc. Mọi người nghĩ cháu là kẻ thất bại. Tất cả đều đã chấm hết”.
Tiến sĩ Son nói với giọng trầm ổn: “Cho tôi hỏi, anh vẫn còn nghe được, còn thấy và tay chân bình thường chứ?”
Thoáng chút ngập ngừng ra vẻ khó hiểu, người đàn ông trả lời bằng giọng mệt mỏi: “Dạ, nhưng sao bác hỏi vậy?”
“Vậy tức là cái gì anh cũng còn. Tại sao anh lại phải lãng phí cuộc đời mình như thế?” – Thầy Son ôn tồn nói.
“Bác không nghe cháu nói gì sao? Cháu đã mất tất cả, gia đình, tiền bạc, mọi thứ.” – Anh ta nhấn mạnh như đang cố gắng giải thích.
Nghe vậy, tiến sĩ Son điềm tĩnh nói tiếp: “Tôi thực sự tiếc khi nghe điều đó. Nhưng dù anh có mất việc làm, tiền bạc, dù anh có mất đi bao nhiêu thứ, anh vẫn phải giữ được bản thân, giữ lại cái mạng của mình. Đó mới là điều quý giá nhất. Và anh sẽ lại có tất cả”.
“Tại sao bác lại nói như vậy?” – Người đàn ông thắc mắc.
“Nghe này, ai trên đời sinh ra cũng chỉ có đôi bàn tay trắng. Nhưng chính từ đôi bàn tay trắng ấy, họ có thể dựng nên cả cuộc đời. Anh đã từng có gia đình, công việc, tiền bạc – tất cả những điều đó anh đã tạo ra từ chính đôi tay của mình, phải không? Vậy tại sao bây giờ anh lại nghĩ rằng mình không thể làm lại được? Khi còn sống, anh vẫn còn cơ hội. Chỉ khi anh từ bỏ mạng sống, mọi thứ mới thực sự kết thúc.” – Tiến sĩ Son thuyết phục anh ta.
-
Người đàn ông im lặng, nhìn xuống dòng nước sâu thẳm bên dưới. Thấy anh ta đã có chút dao động, tiến sĩ Son tiếp tục, giọng trầm ấm và sâu sắc: “Cuộc đời là một chuỗi những thăng trầm. Ai cũng phải trải qua những lúc đau khổ, tuyệt vọng, thậm chí không còn lối thoát. Nhưng vượt qua được, anh sẽ thấy rằng những mất mát hôm nay chỉ là tạm thời. Hãy giữ lấy bản thân, bởi một ngày nào đó, anh sẽ cảm ơn chính mình vì đã không từ bỏ.”
Người đàn ông nhìn lên, ánh mắt bớt đi phần nào sự tuyệt vọng. Tiến sĩ Son đặt nhẹ tay lên vai anh ta, nói khẽ: “Đừng để nỗi đau hôm nay quyết định số phận cả cuộc đời anh.”
“Đúng đó!” – Ken nói thêm vào, giọng cũng có chút nghẹn ngào vì cảm thông. “Nói thật với anh, chỉ mới tháng trước, chính em cũng rơi vào hoàn cảnh như anh. Em là sinh viên. Vì ăn chơi đàn đúm mà dẫn đến nghiện ngập. Bạn bè chê cười, học hành sa sút, nợ nần chồng chất, khiến cha mẹ đau lòng. Em rơi vào cùng quẫn, những tưởng cuộc đời như đã kết thúc nên đã tự tử để giải thoát”. – Nói đến đây, giọng Ken nghẹn lại. Rồi anh cố kìm nén cảm xúc của mình và tiếp tục:
“Nhưng may thay, chính thầy Son đây đã cứu em, dạy dỗ và chỉ ra cho em một con đường để đi. Em nhận ra rằng tự tử không bao giờ là lối thoát. Nếu chết đi, ta không chỉ từ bỏ cơ hội để sửa sai, mà còn để lại nỗi đau không bao giờ nguôi cho những người thương yêu mình. Bất kể khó khăn đến đâu, khi mình còn sống, thì vẫn còn hy vọng. Và anh cũng vậy, anh còn có thể làm lại, tìm được ý nghĩa mới cho cuộc đời.” – Ken nhìn người đàn ông với ánh mắt chân thành.
Tiến sĩ Son gật đầu đồng tình, giọng ông vẫn điềm tĩnh nhưng đầy lòng trắc ẩn: “Anh đã trải qua giai đoạn tăm tối, nhưng chính từ những thời điểm đen tối ấy, con người ta mới học được cách mạnh mẽ hơn. Sai lầm không định nghĩa con người chúng ta, mà chính cách chúng ta đối diện với nó mới thực sự quan trọng.
-
Nếu cứ gặp khó khăn mà tìm đến cái chết thì anh chỉ khiến người đời càng chê cười”.
Những lời nói chân thành của Ken và tiến sĩ Son dường như thấm dần vào tâm trí người đàn ông. Bờ vai anh thôi run rẩy, thay vào đó là cảm giác nguôi ngoai ít nhiều, không còn vẻ bứt rứt và tuyệt vọng nữa. Dòng nước mắt lặng lẽ lăn trên gò má, anh hít một hơi sâu như đang cố nuốt trọn nỗi đau bên trong. Ngước mắt nhìn tiến sĩ Son, anh ta nói, giọng hơi lạc đi do hơi men:
“Cháu ham mê cá độ. Vì tham lam mong được giàu có mà đem cả giấy tờ nhà đi cắm cho người ta. Giờ khi đã mất tất cả và không gỡ gạc lại được, cả nhà cháu đã phải ra đường. Gia đình nội ngoại đều coi thường cháu. Cháu chẳng còn gì cả”.
Nói rồi, anh ta tiếp tục khóc thổn thức. “Anh tên gì?” – Ken bất ngờ hỏi.
“Anh… anh tên Tiến”. – Người đàn ông nhỏ giọng đáp.
“Chắc anh cũng biết tên của mình có nghĩa là gì, phải không? Cha mẹ chúng ta sinh ra, nuôi nấng và dưỡng dục, đặt tên cho ta, và cái tên đó chứa đựng những mong mỏi cũng như kỳ vọng của họ. Nếu chỉ vì chút sóng gió cuộc đời mà anh tìm đến cái chết, vậy chẳng phải anh đang bất hiếu với cha mẹ và phụ lòng mong mỏi của họ hay sao? Rồi còn vợ con anh nữa? Họ sẽ nương nhờ vào ai?”
Nghe Ken nói, Tiến thẫn thờ, nước mắt rơi lã chã. Thầy Son bên cạnh, lòng không khỏi ngợi khen và tự hào về cậu học trò. Không ngờ chỉ mới qua một tháng mà Ken đã trở nên chững chạc như thế. Anh đã biết vận dụng các bài học của ông để khơi gợi và truyền cảm hứng sống cho người khác. Rồi thầy Son hỏi Tiến:
“Anh nói mình đã mất tất cả? Vậy anh có thể nói rõ ra được không?”
-
“Dạ, trước kia cháu làm công nhân. Do nợ nần, người ta đến nơi cháu làm đòi quậy phá nên cháu bị đuổi việc. Giờ cháu đã bị họ xiết nhà, vợ con bỏ về nhà ngoại. Thời buổi kinh tế khó khăn, cháu đã đi xin việc nhiều nơi nhưng chẳng ai nhận cả”. – Tiến buồn bã đáp.
Tiến sĩ Son lắng nghe. Lòng ông thầm suy tính gì đó rồi nhẹ nhàng nói: “Được rồi. Không sao. Tôi sẽ giúp anh tìm việc làm. Ở công ty anh trai tôi có thể sẽ có một vị trí nào đó cho anh. Có thể là bảo vệ, hay phụ kho gì đó, tôi không biết, nhưng tôi sẽ tìm cho anh một việc làm. Tôi hứa”.
Nghe thấy vậy, Tiến ngước nhìn tiến sĩ Son, ánh mắt đầy sự ngạc nhiên và xúc động. Lời hứa của ông như một tia sáng rọi vào cuộc đời tăm tối của anh, khiến lòng anh dịu lại. Anh không tin nổi rằng, mình – một người đã chạm đáy tuyệt vọng, lại được ai đó đưa tay ra giúp đỡ. Anh nghẹn ngào cố gắng thốt lên:
“Thật... thật sao? Bác sẽ giúp cháu ư? Cháu…cháu thật sự không biết phải cảm ơn bác thế nào...”
Tiến sĩ Son mỉm cười, ánh mắt ấm áp và kiên định: “Không cần cảm ơn, chỉ cần anh làm tốt công việc của mình, chăm chỉ và cố gắng. Từ giờ, hãy bước tiếp bằng chính đôi chân của mình. Tôi tin anh sẽ làm được. Nhưng anh cũng phải hứa với tôi rằng anh không được cờ bạc cá độ gì nữa, nếu không thì tôi không thể giúp được gì cho anh đâu.”
Tiến rưng rưng nước mắt, anh mừng rỡ và đáp một cách cương quyết: “Cháu hứa! Cháu hứa! Cháu sẽ cố gắng. Cháu cảm ơn bác. Cả em nữa. Anh cảm ơn em nhiều lắm. Nếu hôm nay không có hai người, chắc anh đã chết rồi!” – Vừa nói anh ta vừa siết chặt tay hai thầy trò Ken. Lòng xúc động khôn tả.
“Dạ, không có gì đâu. Nhân tiện, em tên Ken. Còn đây là tiến sĩ Son. Anh có thể gọi ông ấy là thầy Son”. – Ken mỉm cười nói. Tiến sĩ Son cũng vậy.
-
Tiến gật đầu thể hiện sự cảm kích. Anh ta như người chết đuối vớ được chiếc phao, mong muốn tự vẫn đã bị xóa bỏ hoàn toàn khỏi tâm trí. Lúc này, anh ta mới khó nhọc đứng dậy. Nhưng bất ngờ, do trong người vẫn còn hơi men, Tiến loạng choạng, chân tay luống cuống rồi ngã ngửa ra sau. Theo quán tính, anh ta vịn hai tay vào thành cầu. Thường thì chiếc cầu này có thành lan can khá cao và chắc chắn, nhưng chẳng hiểu tại sao hôm nay một thanh xà lại bất ngờ bị bung ra, khiến anh té ngược qua thanh xà chỉ cao đến nửa hông.
Ken giật mình thảng thốt. Một tay anh với theo, chụp lấy tay của trái của Tiến, một tay anh vịn lấy thành cầu. Theo quán tính, Ken cũng bị kéo xuống phía dưới. Tiến sĩ Son đứng ngay đó cũng thế. Lúc đầu ông cũng giật mình, song cũng như Ken, ông vội nhào đến. Nhưng lần này ông không chụp được chân người đàn ông mà chỉ có thể chụp lấy chân Ken vì anh đã bị sức nặng của người đàn ông kia kéo xuống quá nửa thân người. Cảnh tượng vừa nãy lại tái diễn lần nữa. Nhưng lần này lại khác rất nhiều. Thân người Tiến treo lủng lẳng dưới thành cầu, còn Ken thì cũng sắp rớt. Hơn nữa, Tiến cũng không còn cảm giác bất cần coi thường cái chết như ít phút trước mà thay vào đó là sự sợ hãi. Anh sợ sẽ rơi xuống. Anh không muốn chết.
Lúc đó đã gần một giờ sáng. Đường xá vắng tanh. Ba người đàn ông đang cố giằng co với thần chết mà không một ai giúp đỡ. Tay Ken mỏi nhừ, rướm máu vì móng tay của người đàn ông bấm chặt vào. Thầy Son cũng đau nhói mình mẩy. Dù thường xuyên tập thể dục đều đặn nhưng tuổi ông cũng đã cao. Việc cố gắng giữ cho Ken và cả người đàn ông kia khỏi rơi xuống là một điều dường như không tưởng. Lúc đó, Ken la lớn, hơi thở gấp gáp:
“Anh Tiến, anh cố gắng giữ chặt tay em. Em sẽ kéo anh lên!”
Mặc dù nói vậy nhưng Ken đang cố kiềm chế cơn đau nơi bàn tay. Anh cảm thấy tay trái mình đã đuối sức, anh không thể chịu
-
đựng được nữa. Hai tay anh cố nắm chặt lấy tay trái của Tiến, lòng thầm nghĩ, nếu có rơi xuống vùng nước thẳm bên dưới thì thật khó để toàn mạng.
Cảnh tượng thật hãi hùng giống như ba diễn viên xiếc đang thực hiện màn nhào lộn trên không.
“Cố gắng lên Ken, đừng buông tay!” – Thầy Son nói và cắn chặt răng chịu đau, ghì chặt cơ thể vào thành cầu. Dường như ông cũng sắp không chịu nổi.
“Dạ! Con sẽ không buông tay đâu!” – Ken trả lời và hơi thở đứt đoạn, người anh cũng sắp muốn rơi xuống.
Lúc này, Tiến cố gắng nói, hơi thở hổn hển: “Được rồi, mọi người không cần cố gắng nữa… Buông cháu ra đi… Có lẽ cháu đáng phải chết thật… Đừng vì cháu mà hy sinh vô ích. Cháu cảm ơn mọi người vì đã cố giúp cháu. Cháu… cảm ơn mọi người rất nhiều”. – Tiến nói nhát gừng, hơi thở gấp gáp. Anh muốn bỏ cuộc. Nước mắt rơi lã chã vì lòng tốt của hai người đàn ông đang cố gắng giúp anh. Tay anh từ từ thả lỏng ra như cố từ bỏ mạng sống để người khác không phải chết vì mình.
“Không được, anh Tiến! Gia đình anh vẫn còn đang đợi anh quay về. Cả vợ con anh nữa. Đừng từ bỏ!” – Ken hét lên. Anh cố gắng dùng hết sức lực để giữ lấy Tiến.
Nghe Ken nhắc đến gia đình mình, Tiến cố gắng dùng chút sức lực cuối cùng để nắm chặt lấy tay Ken. Anh thực sự không muốn chết. Anh muốn làm lại cuộc đời. Anh muốn quay về với gia đình.
Khi cả ba sắp không trụ nổi thì bất chợt có một bàn tay khác chụp lấy tay Ken. Một người lao công quét đường đang trên đường đến địa điểm làm việc thì phát hiện ra vụ việc. Anh vội chạy đến giữ chặt tay Ken và cùng tiến sĩ Son kéo hai người bên dưới lên.
-
May mắn sao lúc đó cũng có một đôi nam nữ đi chơi về khuya chạy qua. Thấy mấy người thầy trò Ken đang la hét, họ cũng vội chạy đến giúp.
Rồi kế đến là vài chiếc xe khác cũng tấp vào khi nghe tiếng ồn ào. Tất cả mọi người đều chung tay cố gắng kéo Ken và Tiến lên.
Cảnh tượng trên cầu Sài Gòn có chút hỗn loạn, nhưng lại mang đầy tính nhân văn.
Cuối cùng, với sự giúp đỡ của tất cả, Ken và Tiến được kéo lên an toàn. Cả hai thầy trò và Tiến đều nằm ngã ra mặt đường, mồ hôi nhễ nhại, thở dốc.
Tiến sĩ Son thở phào nhẹ nhõm, mắt nhắm nghiền như chỉ muốn nghỉ ngơi một lúc. Ken thì mừng rơi nước mắt vì mình đã cứu sống được một mạng người. Riêng Tiến thì ngồi bật dậy sau vài phút thở dốc để lấy lại sức. Anh nhìn quanh, thấy những khuôn mặt xa lạ nhưng đầy lo lắng và quan tâm, những người đã không ngại nguy hiểm để cứu mình. Ít phút trước, anh đã tuyệt vọng, muốn từ bỏ mọi thứ. Nhưng giờ đây, anh nhận ra sự tử tế và tình người vẫn luôn tồn tại, ngay cả giữa những người không quen biết.
Đêm trên cầu Sài Gòn vẫn lung linh, nhưng trong lòng Tiến, có một tia sáng còn rực rỡ hơn cả ánh đèn đường.
***
Khoảng hai giờ sáng, Ken và tiến sĩ Son ngồi uống cà phê vỉa hè bên hông nhà thờ Đức Bà, đối diện bưu điện thành phố. Hai thầy trò muốn ngồi nghỉ ngơi rồi mới về nhà, cũng do Ken sợ về giờ này sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ của mẹ và em gái.
Sài Gòn là nơi hiện đại và truyền thống hòa quyện một cách tinh tế. Ban ngày sôi động, ban đêm nhẹ nhàng. Sau bao năm hình
-
thành và phát triển, nó vẫn giữ nhịp sống riêng với một nét đẹp lung linh và quyến rũ.
Xung quanh nhà thờ Đức Bà, một trong những biểu tượng nổi tiếng nhất của Sài Gòn, đường phố vào lúc nửa đêm trở nên yên bình đến lạ. Ánh đèn đường dịu nhẹ phản chiếu lên kiến trúc Gothic của nhà thờ, làm nổi bật những vòm cửa sổ hoa văn đặc sắc và tháp chuông mang đậm phong cách châu Âu.
Tiếng xe cộ thưa thớt, nhường chỗ cho tiếng rì rào của những tán lá cây xào xạc trong gió. Không gian vắng lặng pha chút hoài niệm, khiến người ta có cảm giác như thời gian trôi chậm lại. Thỉnh thoảng mới thấy bóng dáng của vài người đi chơi khuya hay một vài người bán hàng rong đang thu dọn sau một ngày dài.
“Hai cha con muốn uống thêm trà đá thì cứ lấy nhé. Nhìn hai cha con bụi bặm quá. Tui lấy khăn lạnh cho hai người nè, không mất tiền đâu!” – Bà chủ quán nước nói cười vui vẻ khi đưa khăn lạnh cho Ken và tiến sĩ Son.
Hai thầy trò gật đầu cảm ơn bà chủ quán nước thân thiện và tốt bụng.
“Con thấy người Sài Gòn thường rất thân thiện và tử tế, tại sao họ lại có tính cách này vậy thầy?”
Ken đột ngột hỏi tiến sĩ Son. Ông đưa ly cà phê lên nhấp một ngụm nhỏ, rồi ôn tồn nói:
“Ừ. Như lần trước thầy đã nói. Điều này sẽ tùy thuộc vào vùng miền và văn hóa được hình thành từ rất lâu trước kia. Nguyên nhân đầu tiên có thể nói là do ngay từ thời xa xưa, vùng đất miền Nam, đặc biệt là vùng đồng bằng sông Cửu Long và Nam bộ, đã là một nơi trù phú nhờ vào các điều kiện tự nhiên thuận lợi như địa lý, khí hậu và hệ thống sông ngòi chằng chịt. Đất đai ở đây có phù sa màu mỡ, cây cối hoa màu tươi tốt, thủy hải sản cũng dễ nuôi trồng. Điều này giúp người dân nơi đây không thiếu cái ăn cái mặc. Nếu nhà hết cơm hết gạo, họ chỉ việc
-
ra đồng mò cua bắt ốc, hoặc đi chài lưới, câu cá là lại có cái ăn. Chính vì quá đủ đầy nên người dân luôn sống thoải mái không lo nghĩ, tình làng nghĩa xóm cũng rất đậm đà, thân thiện. Anh qua nhà tôi thì tôi mời anh cái này, tôi qua nhà anh thì anh mời tôi cái kia. Và từ đó dần hình thành nên tính cách hào sảng của người dân miền Nam, trong đó có Sài Gòn”.
“Wow, thì ra là vậy. Đúng là cái gì cũng có nguyên nhân của nó cả.” – Ken nói, ra vẻ đã hiểu rõ vấn đề.
“Nhưng, có một điều đáng tiếc là ngày nay, Sài Gòn không còn được như xưa nữa.” – Tiến sĩ Son nói tiếp, giọng trầm buồn.
“Nghĩa là sao ạ?” – Ken tò mò hỏi.
“Sài Gòn ngày nay, với nhịp sống hối hả và nền kinh tế không ngừng phát triển, mặc dù đã khoác lên mình một diện mạo mới, hiện đại và năng động hơn bao giờ hết, nhưng nó cũng kéo theo những hệ lụy khó tránh khỏi. Tốc độ đô thị hóa nhanh chóng đã làm mất đi nhiều mảng xanh và không gian tự nhiên, dẫn đến tình trạng mất cân bằng sinh thái, ô nhiễm không khí và nguồn nước ngày càng nghiêm trọng. Cùng với đó, làn sóng công nghiệp hóa cũng thay đổi cấu trúc lao động, nhiều người mất việc làm hoặc phải chuyển đổi nghề nghiệp, tạo ra sự cạnh tranh gay gắt và vấn đề thất nghiệp. Trong bối cảnh này, tính cách của con người cũng dần thay đổi: sự thân thiện, cởi mở và hào sảng từng là nét đặc trưng của người Sài Gòn có phần phai nhạt, nhường chỗ cho áp lực mưu sinh, tính cạnh tranh và lối sống thực dụng. Những giá trị văn hóa truyền thống dần bị đe dọa, khiến thành phố dường như mất đi một phần nét đẹp vốn có”.
Dừng lại vài giây, ông nói tiếp:
“Vụ việc của anh Tiến vừa rồi cũng là một trong số nhiều bi kịch mà xã hội hiện nay phải đối mặt. Đáng buồn thay, khi thành phố càng phát triển, thì số người như anh ấy dường như càng tăng lên. Điều đó nhắc nhở chúng ta rằng, phát triển không chỉ
-
đơn thuần là xây dựng cơ sở hạ tầng hay tăng trưởng kinh tế, mà còn là sự cân bằng giữa vật chất và tinh thần, là việc bảo vệ giá trị con người và tạo ra một môi trường sống lành mạnh hơn, cả về thể chất lẫn tâm lý.”
“Vậy, làm sao để có thể giúp những người như anh Tiến và ngăn chặn tình trạng này xảy ra ạ?” – Ken hỏi, tâm trạng thoáng chút lo lắng và có phần bức xúc.
“Đây là một câu hỏi không dễ gì có thể trả lời được. Thầy nghĩ để giải quyết vấn đề này, chúng ta cần bắt đầu từ những yếu tố cơ bản nhất của xã hội và con người.
Thứ nhất, cần phải tuyên truyền và giáo dục về sức khỏe tâm lý nhiều hơn, trong trường học, trong gia đình và cả ở môi trường làm việc. Chúng ta phải chia sẻ, giáo dục và tạo ra những không gian để mọi người có thể hiểu và chăm sóc tâm lý cho nhau cũng như cho chính mình. Đừng để người ta chỉ học cách đối phó với áp lực khi mọi chuyện đã quá muộn. Cách thức thì nhiều, nhưng có thể ví dụ đơn giản như, nếu trong công ty thì người sếp luôn phải để ý quan sát tâm lý của cấp dưới, trong gia đình thì cha mẹ luôn phải chú ý đến tâm tư tình cảm của con, kể cả giữa hai vợ chồng. Trong trường học thì giáo viên cũng phải để tâm đến các em học sinh, vì thời nay cũng rất nhiều vụ các em do áp lực học hành căng thẳng mà làm chuyện dại dột”.
Tiến sĩ Son ngừng lại một chút, ánh mắt xa xăm như đang cố tìm những lời diễn đạt tiếp theo, rồi nói tiếp: “Thứ hai, cần phải xây dựng một cộng đồng hỗ trợ, nơi mà mỗi người đều có thể tìm đến khi họ cảm thấy bế tắc. Nhiều người như anh Tiến rơi vào tuyệt vọng vì họ không biết phải chia sẻ với ai, không cảm thấy mình được thấu hiểu và đồng cảm. Chúng ta cần thiết lập những đường dây tư vấn tâm lý, những tổ chức, nơi mà những người đang gặp khó khăn có thể tìm đến mà không cảm thấy xấu hổ hay
-
e dè. Quan trọng nhất là phải làm sao để người ta hiểu rằng họ không đơn độc”.
“Cuối cùng,” tiến sĩ Son nhấn mạnh: “Xã hội cần thay đổi cách nhìn nhận về thành công và thất bại. Chúng ta đang sống trong một thế giới mà sự kỳ vọng, áp lực về thành công quá lớn. Thầy nghĩ rằng, nếu con người được phép mắc sai lầm mà không bị phán xét, nếu chúng ta đánh giá cao sự nỗ lực hơn là kết quả, thì những người như anh Tiến sẽ không cảm thấy tuyệt vọng đến mức phải tìm đến cái chết như một lối thoát duy nhất”.
Ken trầm ngâm một chút rồi nói: “Các phương pháp giải quyết của thầy rất hay, nhưng để làm được việc này có vẻ khó, thầy nhỉ?!”
“Chính xác! Để giải quyết triệt để vấn đề này thực sự không đơn giản, đặc biệt là với một đất nước đang phát triển như chúng ta. Chúng ta cứ mải leo cho thật cao mà chẳng chịu nhìn xuống xem chiếc thang trụ của mình có vấn đề gì hay không. Một nền kinh tế mà cứ chăm chăm nhắm đến mục tiêu phát triển nhưng lại quên đi việc đầu tư vào con người, vào đời sống tinh thần của xã hội thì chắc chắn sẽ tạo ra một xã hội mất cân bằng, nơi mà sự thịnh vượng về vật chất không thể bù đắp cho những khủng hoảng tinh thần và sự suy thoái của các giá trị nhân văn. Điển hình là ở Trung Quốc. Trong vài thập kỷ qua, họ cố gắng phát triển thật nhanh để chạy đua với các cường quốc phương Tây. Nền kinh tế thị trường khiến nhiều người phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gia tăng về việc làm, tài sản và địa vị xã hội. Áp lực mưu sinh và tiến lên trong xã hội có thể khiến con người trở nên tập trung hơn vào mục tiêu cá nhân và giảm bớt sự đồng cảm với người khác. Thầy đã từng qua bên đó, chứng kiến nhiều vụ việc và cũng đã từng xem được rất nhiều những video trên mạng về sự vô tâm của họ đối với đồng loại. Có thể đó chỉ là cái nhìn chủ quan và chưa đầy đủ của thầy, nhưng rõ ràng đó là bài học cho mọi người. Chúng ta đang xây dựng những tòa nhà cao tầng, những con đường rộng lớn, nhưng nền tảng quan trọng nhất – con người
-
và giá trị nhân văn – lại đang bị bỏ rơi. Khi mọi người bị đẩy vào guồng quay của sự cạnh tranh, của áp lực kinh tế, họ dễ dàng mất đi bản thân, mất đi sự kết nối với cộng đồng, với cả gia đình và thậm chí là với chính mình”.
Tiến sĩ Son dừng lại, như muốn nhấn mạnh điều mình vừa nói, rồi tiếp tục: “Vấn đề ở đây không phải là chúng ta không biết phải làm gì, mà là chúng ta thiếu quyết tâm và sự đồng lòng để hành động. Việc tuyên truyền giáo dục về sức khỏe tâm lý, xây dựng cộng đồng hỗ trợ hay thay đổi cách nhìn nhận về thành công và thất bại, tất cả đều cần một sự chung tay từ nhiều phía: từ chính phủ, nhà trường, gia đình và cả những tổ chức xã hội. Thầy biết rằng điều này không thể làm trong một sớm một chiều, nhưng nếu chúng ta không bắt đầu từ bây giờ, thì những bi kịch như của anh Tiến sẽ còn tiếp tục tái diễn”.
Nghe tiến sĩ Son diễn giải cặn kẽ, Ken gật gù như đã hiểu lời thầy. Anh nói: “Dạ, con hiểu rồi thầy ạ. Con nghĩ rằng, dù khó khăn nhưng nếu mỗi người đều ý thức được tầm quan trọng của sức khỏe tinh thần và giá trị cộng đồng, thì mọi thứ sẽ dần thay đổi”.
Tiến sĩ Son cười nhẹ đồng tình. Hai thầy trò im lặng vài giây. Trong khi đó, Ken đưa mắt nhìn xung quanh thì thấy có một vài người dù giữa đêm vẫn đứng cầu nguyện trước nhà thờ. Anh hỏi tiến sĩ Son: “Con thấy dường như người theo đạo Thiên Chúa có vẻ thành tín hơn người theo đạo Phật. Vậy, ở đạo Thiên Chúa có điểm gì hay mà người ta lại sùng kính như thế ạ?”
“Câu hỏi hay đấy”. – Tiến sĩ Son nói. “Triết lý của đạo Thiên Chúa, hay Cơ đốc giáo, xoay quanh một số nguyên tắc và giá trị cốt lõi dựa trên Kinh Thánh, dạy dỗ về tình yêu, sự tha thứ, lòng bác ái và sự cứu rỗi. Một số khía cạnh chính của triết lý này là:
Thứ nhất, tình yêu thương vô điều kiện. Trong đạo Thiên Chúa, tình yêu được xem là trung tâm của mọi giáo lý và hành động.
-
Tình yêu này không chỉ dành cho những người trong cộng đồng tín ngưỡng mà còn được mở rộng ra cho tất cả mọi người, kể cả kẻ thù. Điều này được thể hiện qua câu Kinh Thánh nổi tiếng: ‘Ngươi phải yêu người lân cận như chính mình’ (Ma-thi-ơ 22:39).
Thứ hai, sự cứu rỗi thông qua đức tin vào Chúa Giê-su. Trọng tâm của đạo Thiên Chúa là niềm tin rằng sự hy sinh của Chúa Giê-su trên thập tự giá đã chuộc tội cho nhân loại, mang lại cơ hội cho sự cứu rỗi và sự sống đời đời cho những ai tin vào Ngài. Đây là niềm hy vọng chính và nguồn an ủi sâu sắc cho người theo đạo.
Thứ ba, sự tha thứ. Đây là một khía cạnh quan trọng khác của đạo Thiên Chúa, dựa trên chính sự tha thứ mà Chúa đã ban cho nhân loại. Tha thứ không chỉ giúp giải phóng bản thân khỏi gánh nặng của hận thù mà còn tạo điều kiện cho sự hòa giải và hạnh phúc.
Thứ tư, lòng bác ái và phục vụ. Đạo Thiên Chúa nhấn mạnh đến việc phục vụ người nghèo và những người khốn khó, coi đó là biểu hiện của tình yêu đích thực. Các tín đồ được khuyến khích làm thiện nguyện và phục vụ cộng đồng như một phần của đời sống đức tin.
Thứ năm, sống noi gương Chúa Giê-su. Cuộc đời và những lời giáo huấn của Chúa Giê-su được xem là mẫu mực cho mọi hành động và suy nghĩ của các Cơ đốc nhân. Họ được khuyến khích noi gương Ngài trong mọi sự, từ cách cư xử hằng ngày đến việc đưa ra quyết định lớn trong đời.
Cuối cùng chính là cộng đồng và sự kết nối. Đạo Thiên Chúa cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của cộng đồng tín ngưỡng, nơi mọi người có thể hỗ trợ, khích lệ và cùng nhau phát triển đức tin. Mọi người cùng thờ phượng, cầu nguyện, và học Kinh Thánh là những hoạt động trung tâm để xây dựng và duy trì mối quan hệ này.
-
Tóm lại, triết lý của đạo Thiên Chúa vừa mang tính cá nhân, vừa mang tính cộng đồng, nhằm hướng con người trở thành những cá nhân sống có trách nhiệm, biết yêu thương và tha thứ, đồng thời gắn bó với cộng đồng xung quanh mình. Từ đó, họ không chỉ tìm thấy sự bình an trong tâm hồn mà còn góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn. Đó chính là lý do vì sao người theo đạo Thiên Chúa thường thể hiện lòng sùng kính mạnh mẽ, bởi niềm tin của họ không chỉ hướng đến cuộc sống hiện tại mà còn mang đến hy vọng về một cuộc sống vĩnh cửu sau này”.
“Hay quá! Thầy giống như quyển bách khoa toàn thư vậy, cái gì thầy cũng biết. Con phục thầy sát đất luôn á!...” – Ken chưa kịp nói dứt câu thì đúng lúc đó, bên kia đường, ngay bưu điện thành Phố, có tiếng la hét thất thanh. Một phụ nữ người nước ngoài đang kêu cứu vì bị giật điện thoại khi đang chụp hình nhà thờ Đức Bà. Chiếc xe máy do hai tên cướp điều khiển rú ga vọt chạy qua phía đường Nguyễn Du hòng tẩu thoát, đúng gần chỗ thầy trò Ken đang ngồi.
Nhanh như cắt, Ken thoắt đứng dậy, tay chộp lấy chiếc ghế nhựa chạy ra đón đầu hai tên cướp và phang vào người tên ngồi đằng trước.
Quá bất ngờ, tên cướp cầm lái loạng choạng rồi té ngã sõng soài trên mặt đất. Cách Ken vài mét.
Thầy Son cũng xông ra, ông và Ken cùng chạy đến chỗ chúng. Hai tên lồm cồm bò dậy, mình mẩy xây xát. Có vẻ tay chân bọn chúng đều đã bị thương vì cú ngã.
Cả hai đều đeo khẩu trang bịt kín mặt, chỉ lộ ra đôi mắt hoảng hốt. Một tên cao gầy. Tên còn lại cũng là tên cầm lái, trông mập và lùn. Hắn định dựng chiếc xe máy lên hòng tẩu thoát, nhưng khi đang vội vàng đỡ chiếc xe dậy thì Ken đã lao đến. Anh nhảy lên tung một cú đá song phi vào vai hắn, khiến hắn lần nữa ngã nhào ra, chiếc xe cũng vì thế mà đổ ầm xuống. Tên mập cố gắng đứng dậy,
-
hắn rút trong túi ra một con dao Thái Lan rồi quơ quơ trước mặt để hù dọa Ken, nhằm yểm trợ cho tên còn lại tiếp tục dựng xe để cả hai cùng tẩu thoát. Nào ngờ lúc đó thầy Son đã ở trước mặt. Tên gầy biết không thể thoát được, hắn liều mình, bật mở cốp xe, rút ra một cây mã tấu dài tầm 50cm và mở miệng đe dọa:
“Tránh ra, không phải chuyện của tụi mày, thằng nào đến gần tao chém chết!”
Một vài người hiếu kỳ gần đó tiến đến xem, thấy hai tên cướp hung hăng cầm vũ khí thì cũng hơi rén và lùi ra xa. Riêng Ken và tiến sĩ Son thì khác. Sau khi đi xuyên Việt cùng thầy Son, Ken đã khỏe mạnh và nhanh nhẹn hơn nhờ tập bài SCD 30 phút mỗi sáng, đồng thời thỉnh thoảng những lúc rảnh, ông cũng truyền cho Ken vài ngón võ để phòng thân nên anh cũng tự tin hơn khi đối mặt với tình thế nguy hiểm.
Thế là không ai bảo ai, hai người chia nhau ra chặn đường hai tên cướp. Ken đứng gần tên mập hơn nên anh chọn chiến đấu với hắn. Còn đối thủ của tiến sĩ Son là tên cao gầy cầm mã tấu. Ken có chút thở gấp vì anh ít kinh nghiệm thực chiến hơn thầy Son. Nhận thấy hơi thở của Ken hơi gấp gáp, tiến sĩ Son lên tiếng nhắc nhở, nhưng ánh mắt ông vẫn hướng về phía đối thủ của mình: “Bình tĩnh, Ken, phải như vậy con mới có thể quan sát được sơ hở của đối thủ”.
“Dạ thầy!” – Ken đáp. Anh như bừng tỉnh khi nghe thầy nhắc nhở. Anh thả lỏng cơ thể, hít thở sâu để lấy lại bình tĩnh. Sau đó, anh tập trung tiến về phía đối thủ.
Lúc này, tên mập lùn tay lăm lăm con dao lao đến. Hắn đâm và chém loạn xạ, Ken nhanh nhẹn né trái né phải, nhưng vì vẫn có chút run rẩy, anh bị nhát dao của tên cướp lướt qua ngực, làm rách một đường dài trên áo. May sao, vết thương không sâu nên chỉ rỉ chút máu. Ken cảm thấy đau rát. Anh thở gấp. Nhưng nhớ lời thầy Son, anh vẫn cố giữ bình tĩnh và tập trung, vì nếu lơ là
-
có thể sẽ mất mạng ngay. Ken đánh mắt thấy chiếc ghế nhựa lúc nãy mình cầm phang vào tên cướp nằm cách đó khoảng vài bước chân. Nhanh như cắt, anh chạy qua cầm lên, và lấy hai tay giơ cái ghế trước mặt làm khiên đỡ.
Trong khi đó, thầy Son đã tiếp cận tên cầm mã tấu với tay không. Hắn vung mã tấu lên như võ sĩ Samurai, chém mạnh từ trên xuống vào giữa người ông. Với kinh nghiệm đầy mình, tiến sĩ Son liền nhảy né qua phải, đồng thời để tay thành thế shuto1 và chặt xuống tay cầm mã tấu của tên cướp, khiến hắn đau đớn phải buông vũ khí. Tiếp theo, không đợi hắn kịp hành động, tiến sĩ Son đưa chân trái tới trước làm trụ và tung thêm một đá bằng cạnh bàn chân vào mặt hắn. Tên cướp, với thân hình gầy nhom, không chịu nổi sức mạnh của cú đá và té ngã lăn quay. Thấy thế, tiến sĩ Son liền lao đến ghì hắn xuống, khống chế hắn trong tích tắc.
Cùng lúc đó, tên mập lại tiếp tục xông tới chỗ Ken, tay hắn cố đâm con dao vào ngực anh. Nhưng lần này, với chiếc ghế nhựa trên tay, Ken không còn né tránh nữa mà chĩa thẳng nó về phía con dao để làm khiên đỡ. Tên mập không cách chi đâm trúng anh được, hắn có chút bối rối. Khi quan sát xung quanh và thấy đồng bọn đã bị bắt, hắn càng mất bình tĩnh. Lần này, hắn quyết mở đường máu để tẩu thoát. Tay lăm lăm con dao, một lần nữa hắn nhảy bổ tới đâm chém túi bụi vào Ken, nhưng Ken, sau khi đã có chiếc ghế để đỡ, anh tự tin hơn hẳn. Ken đỡ được tất cả các đòn đánh của hắn. Lợi dụng lúc đối thủ sơ hở, Ken dùng hai tay cầm chiếc ghế, chĩa bốn chiếc chân ghế về phía đối thủ và lao đến ủi mạnh vào người hắn. Với cánh tay ngắn ngủn của mình, tên trộm không thể làm gì được ngoài việc bị ngã nhào ra đất. Con dao trên tay hắn rơi xuống. Ken tận dụng cơ hội, anh thoăn thoắt lao đến
__________________________
1 Shuto trong Karate là thế “tay cầm dao” được hình thành bằng cách giữ bàn tay thẳng và phẳng từ cổ tay. Ngón cái được uốn cong vào trong.
-
nhảy đè lên người hắn rồi tung thêm vài cú đấm vào mặt đối thủ khiến hắn chỉ biết ôm đầu chịu trận. Những cú đấm của Ken khiến chiếc khẩu trang trên mặt hắn tuột ra. Ken thoáng giật mình:
“Ủa, Xung khùng, tại sao lại là mày!?”
Xung khùng cũng giật mình, bây giờ hắn mới nhận ra Ken. Lúc đầu hắn không nhận ra vì mới có hơn một tháng mà anh đã thay đổi quá nhiều. Từ một kẻ nghiện ngập hốc hác, đầu tóc rũ rượi, mặt mũi nhợt nhạt, nay Ken đã trở thành một con người hoàn toàn khác, da dẻ hồng hào, tóc tai gọn gàng, đặc biệt là cơ thể cường tráng hơn hẳn nhờ việc thường xuyên tập thể dục và luyện võ đều đặn.
“Ken, mày vẫn còn sống à? Tao tưởng mày đã chết ở xó xỉnh nào rồi chứ!” – Xung khùng cũng bất thần nhìn Ken và nói giọng ngạc nhiên.
Sau đó, lợi dụng lúc Ken đang bị phân tâm, Xung khùng nhanh tay đấm thẳng vào vết thương trên ngực Ken, khiến anh đau nhói và té xuống. Kế đó, hắn vội nhanh chóng bò dậy và chạy về phía chiếc xe máy, dựng xe lên rồi tẩu thoát. Tiến sĩ Son vì lo khống chế tên còn lại nên không thể làm gì được. Còn Ken, sau khi té xuống, anh vẫn còn đang đau đớn vì cú đấm vào vết thương vừa rồi, đồng thời giận run người vì để tên khốn đã hại đời anh chuồn mất.
Ken khó nhọc ngồi dậy. Người dân xung quanh giờ mới dám tiến đến gần. Họ đỡ Ken dậy và vỗ tay hoan hô sự dũng cảm của hai thầy trò. Vài phút sau cảnh sát cũng đến và đưa tên cao gầy đi.
Trước khi hắn đi, Ken đã kịp lấy lại chiếc điện thoại lúc nãy hắn giật được của cô gái du khách người nước ngoài và để trong túi quần. Hai thầy trò tiến lại chỗ người phụ nữ nãy giờ cũng đứng ngoài hoảng sợ quan sát vụ việc. Người phụ nữ cúi đầu cảm ơn rối rít.
-
Một người phụ nữ thấy Ken bị thương, liền vội chạy qua nhà thuốc bán thâu đêm gần đó mua ít đồ về băng bó giúp anh. Dù có chút đau rát nhưng trong lòng Ken vẫn rất hạnh phúc, vì một lần nữa, anh và thầy Son lại có thêm một kỷ niệm đáng nhớ cùng nhau. Sau khi đã được chăm sóc kỹ lưỡng, Ken cảm ơn chị ấy. Đám đông cũng từ từ tan ra. Không khí đêm trăng mát mẻ lại lần nữa bao trùm không gian nơi đây như một phần thưởng tinh thần cho việc làm tử tế của hai thầy trò.
Bà chủ quán nước vỉa hè nãy giờ cũng chứng kiến tất cả. Nhìn hai thầy trò với ánh mắt cảm phục, bà bưng ra thêm hai ly nước cam và cười toe toét nói:
“Cái này free nha, vì hành động trượng nghĩa của hai người”. – Dừng lại vài giây, bà kể: “Chuyện cướp giật ở đây diễn ra thường xuyên. Không chỉ khách du lịch, khách địa phương cũng là nạn nhân. Chúng cướp điện thoại khi người ta lo chụp hình lưu niệm mà mất cảnh giác hoặc giật túi xách của người đi đường”.
Ken và tiến sĩ Son lắng nghe rồi cũng lắc đầu ngao ngán vì chuyện cướp giật ở cái đất này chả khác gì cơm bữa.
Ken cũng nhắc lại về Xung khùng, kẻ đã gián tiếp hủy hoại cuộc đời anh.
Nhận thấy cậu học trò có vẻ tức tối và thù hằn, tiến sĩ Son nhẹ nhàng nói:
“Xung Khùng chỉ là một sản phẩm của xã hội hiện đại này. Thầy biết con rất tức giận và hận Xung khùng. Con có quyền tức giận nhưng hãy nghĩ sâu xa hơn về lý do cậu ta trở thành con người như vậy. Hơn nữa, con không thể đổ lỗi hết lên cậu ta được. Việc con lâm vào con đường tệ nạn một phần cũng là do con đã không kiểm soát được mình. Không phải sao? Cậu ta cũng như con, đều có thể quay đầu hoàn lương nếu biết nhận ra và thay đổi. Vì vậy, nếu có cơ hội, con hãy giúp cậu ta trở thành người tốt,
-
hãy quên đi những điều xấu mà cậu ta gây ra cho con. Khoan dung và tha thứ là hành động can đảm, con trai ạ!”
Nghe thầy Son nói, Ken cũng thấy hợp lý. Anh chợt hiểu ra vấn đề và thú nhận với ông: “Đúng rồi, chẳng phải chính con cũng có lỗi hay sao? Nếu hồi đó con cứng rắn và kiên quyết hơn thì chẳng ai có thể ép được con cả. Vậy mà hồi giờ con cứ cho rằng chính Xung khùng mới là kẻ gây ra đau khổ cho mình”.
“Một trong những cái dở của con người chúng ta là thường không biết nhìn lại mình mà lại chỉ lo đổ lỗi cho kẻ khác và trốn tránh trách nhiệm. Vì vậy, nếu sau này có gặp bất cứ chuyện gì, con nên suy xét cho kỹ từ nhiều góc độ, hiểu được hoàn cảnh của mình và của người khác, đặc biệt là biết tự nhận trách nhiệm, con nhé!” – Tiến sĩ Son đôn hậu nói.
Ken cũng đã nhìn thấu vấn đề và tiếp nhận lời khuyên của ông. Anh xúc động khi một lần nữa, mình lại thu được một bài học hay từ người thầy đáng kính.
Chợt bà chủ quán nói: “Mà tại sao kỳ thiệt á, ngày nào cũng thấy có cướp giật đầy đường, nhưng sao chẳng thấy công an đâu để bắt tụi nó đi nhỉ?”
Nghe vậy, Ken cũng thêm vào: “Phải đó, con cũng thấy nhiều lắm. Nhưng dường như chẳng có ai giải quyết chuyện này cả”.
Tiến sĩ Son nhìn Ken rồi nhìn bà chủ quán nước. Ông ôn tồn nói: “Không phải là người ta không bắt. Họ vẫn làm điều đó hằng ngày đấy thôi. Nhưng vì xã hội càng ngày càng nhiều những thành phần như vậy nên họ không bắt hết được. Vấn đề ở đây là làm sao để ‘nhổ cỏ tận gốc’ chứ không phải là chỉ cắt cỏ trên bề mặt”.
“Vậy làm sao để giải quyết triệt để tình trạng này vậy thầy?” – Ken thắc mắc hỏi.
“Phải đó!” – Bà bán nước cũng có cùng ý kiến với Ken.
-
Tiến sĩ Son nhấp một ngụm nước cam rồi điềm tĩnh nói: “Như thầy từng nói với con, muốn giải quyết vấn đề gì, ta phải biết rõ căn nguyên của nó. Đối với việc này cũng vậy. Nguyên nhân do đâu mà người ta lại đi cướp giật? Cái này chắc có lẽ mọi người cũng biết, nguyên nhân đầu tiên có thể là do nghèo đói, túng quẫn hoặc nợ nần. Thứ hai có thể là do thiếu hiểu biết pháp luật. Một bộ phận không nhỏ trong số các đối tượng gây án là giới trẻ, những người thiếu hiểu biết pháp luật và dễ bị kích động bởi lợi ích trước mắt. Đôi khi chỉ vì muốn có được một ít tiền để chơi game cũng có thể khiến người ta đi cướp giật. Ngoài ra, tình trạng này liên tục xảy ra một phần cũng do quản lý lỏng lẻo, thiếu sự giám sát chặt chẽ từ các cơ quan thực thi pháp luật cũng như các tổ chức liên quan”.
“Cái này quá rõ ràng rồi. Từ hồi kinh doanh ở đây đến giờ cũng đã hơn chục năm, tôi để ý thấy thường cảnh sát hay công an chỉ xuất hiện sau khi vụ việc đã được chính người dân giải quyết. Điển hình là vụ lúc nãy. Mấy người bắt cướp mãi chẳng thấy đâu, đến lúc bắt được rồi thì họ mới tới”.
Bà trề môi giễu cợt một cách chua cay.
Ken thầm nghĩ: “Đúng là thế thật. Lần trước ở Hà Nội, mình và thầy chật vật mãi cũng chả thấy ai tới. Mãi sau phía công an mới đến”.
Rồi bà nói tiếp: “Tui nghĩ còn nhiều lý do khác nữa như là dân nhập cư tứ xứ đến đây kéo theo nhiều thành phần bất hảo, lười biếng, thất nghiệp rồi đi cướp giật. Hơn nữa, theo tui được biết thì thành phần này cũng có cả tụi con nhà khá giả, ăn chơi sa đọa rồi thiếu tiền chi xài nên đi cướp giật”.
Bà chủ quán nói như nhát dao đâm xuyên qua tim của Ken. Trường hợp này giống như Xung khùng và phần nào giống anh.
-
Ken thẹn với lòng, anh cầm ly cà phê lên uống một hơi và thở dài khi đặt ly xuống.
Quan sát Ken, tiến sĩ Son hiểu được tâm trạng của anh. Ông đặt tay lên vai Ken trấn an:
“Chuyện gì cũng có lý do của nó và việc gì cũng có cái giá của nó. Quan trọng và đáng khen là những người biết thay đổi vươn lên sau những vấp ngã”.
Đoạn, bà nói tiếp, giọng có vẻ bức xúc: “Nhưng nếu chỉ bị cướp không thì còn đỡ, nhiều người còn bị té đập đầu xuống đường, chấn thương sọ não, cuối cùng sống thực vật và thậm chí còn mất mạng nữa”.
“Bà chị nói đúng! Hậu quả của tình trạng cướp giật không chỉ là mất mát về vật chất mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tâm lý của nạn nhân. Chưa hết, đối với ngành du lịch, nó cũng gây ra tổn thất không nhỏ. Những sự việc như thế này khiến du khách sợ hãi, không dám đặt chân đến hoặc quay lại nơi đây, tạo nên hình ảnh xấu cho Sài Gòn nói riêng và Việt Nam nói chung trong mắt bạn bè quốc tế”. – Thầy Son ôn tồn nói.
“Vậy theo ông, có giải pháp nào giải quyết không?” – Bà chủ quán hỏi.
“Để giải quyết vấn đề cướp giật, đầu tiên, cần có sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền và các cơ quan chức năng. Thí dụ, tăng cường tuần tra và giám sát, nhất là tại các khu vực có tỷ lệ tội phạm cao. Tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo người dân về các biện pháp phòng tránh tội phạm, nhất là với khách du lịch. Kế đến là đẩy mạnh giáo dục pháp luật cho thanh, thiếu niên, người dân, cộng đồng”. – Thầy Son giải thích cặn kẽ.
“Tui nghĩ còn một điều nữa mà ông anh chưa nói là phải tạo điều kiện việc làm cho người thất nghiệp. Vì khi có việc làm, họ sẽ có tiền trang trải cuộc sống, sẽ hạn chế được nạn cướp giật”. – Bà chủ nói, giọng tự hào như vừa hiến kế ảo diệu.
-
“Bà chị nói hay lắm! Không ngờ chị nói chuyện giống như lãnh đạo của Bộ Lao động vậy!”
Thế rồi cả ba người cùng cười vui vẻ. Cuộc trò chuyện của họ tiếp tục thêm cho đến khi trời hửng sáng thì chia tay nhau về.
-